HOGESCHOOL VOOR TOEGEPASTE FILOSOFIE

Sinds de start van de HTF Hogeschool voor Toegepaste Filosofie in september 2014 zijn inmiddels meerdere studenten afgestudeerd. Hoe gaat het nu met ze? En hoe gebruiken ze de opgedane kennis en ervaring in de praktijk?

​

​

​

Anne-Marie Buis is sinds 2021 programmamanager van het programma Dialoog & Ethiek van de Rijksoverheid. Dit programma beoogt ethische reflectie bij Rijksambtenaren te bevorderen. ‘Morele afwegingen moeten een plek hebben in het beleid, zeker in deze tijden van toegenomen politieke druk en tijdsdruk, en na de recente schandalen zoals de toeslagenaffaire’, zegt Buis. ‘Binnen het programma wordt daartoe o.a. een pool van 1000 gespreksleiders opgeleid, die in verschillende rijksorganen gesprekken kunnen voeren waarin ambtenaren kunnen reflecteren op hun werkpraktijk. Wij willen hiermee ambtelijk vakmanschap versterken. Want ambtenaren zijn uiteindelijk degenen die het bestuurlijke handwerk doen. Zij moeten naast rechtstatelijke kennis een sterk ontwikkeld ethisch besef hebben, morele afwegingen kunnen maken, maar ook politieke hitte kunnen doorstaan en weerwoord kunnen bieden waar nodig. In mijn werk combineer ik mijn filosofische kennis met jarenlange ervaring als Rijksconsultant om te kijken wat er op het organisatieniveau moet gebeuren, zodat die ethische reflectie op gang komt – en blijft doorgaan.’

​

 

Dillon de Groot heeft 2 jaar gewerkt als Toegepast filosoof in het mediation-werkveld vanuit het Conflictcentrum Nederland en is sinds 2022 Rijkstrainee (HBO). Binnen dit tweejarig programma start hij elk halfjaar met een nieuw project binnen de Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De Groot: ‘Mijn werk is nu heel wisselend, maar telkens probeer ik gedachten en aannames expliciet te maken door vragen te stellen. De uitdaging is om de vragen op zo’n manier te stellen dat het geen frustratie oplevert, maar aan het denken zet en verdieping geeft aan het gesprek. Ik probeer heel goed te luisteren en zoek naar de vraag achter de vraag. Vaak ben ik eerst een paar weken aan het luisteren en kijken welke posities mensen innemen. Daarna begin ik het gesprek te voeren over hoe komt het dat iemand er zo naar kijkt. Dat breidt zich dan uit naar iets dat opvalt, een patroon, die ik ter sprake kan brengen: Hoe willen we hiermee omgaan? Ik neem geen standpunten in, maar zorg door het bieden van filosofische kaders en perspectieven dat gesprekken ontstaan en besluiten beter beargumenteerd worden genomen.’

​

 

Martijn Pors was adviseur bij Veiligheidsregio Drenthe nog voordat hij aan HTF ging studeren. Na zijn studie bleef hij bij Veiligheidsregio werken, maar zijn rol is anders geworden. ‘Ik heb een redelijk vrije rol als “Tegendenker” binnen mijn organisatie’, vertelt Pors. ‘Ik kies thema’s die nu of in de toekomst een rol kunnen spelen – bijvoorbeeld, opvang van vluchtelingen – en daar pas ik filosofie op toe en geef ik gevraagd en ongevraagd advies. Ik doe onderzoek, breng de betrokken partijen in kaart en inventariseer hun standpunten. Ik kijk wat me opvalt, zoek filosofen bij die over diezelfde thema's hebben nagedacht en ik gebruik hun argumentatie om na te denken over wat zich bij ons voordoet. Dat bespreek ik binnen mijn organisatie. Ik doe dat zonder franje, ik vertel gewoon wat ik gezien en gevonden heb en dan hebben we het erover. Dan gaat het balletje rollen en gaan mensen ermee aan de slag. Bij een crisis zijn mensen doorgaans heel uitvoeringsgericht bezig. We organiseren nu bijvoorbeeld sessies waarbij we samen reflecteren op ons werk. Doen we niet alleen ons werk goed, maar doen we ook goed werk (in moreel opzicht)?  Dat zijn 'trage vragen' die niet gaan over hoe we doelen realiseren, maar juist over de doelen die we moeten stellen. Ik vind het fijn dat ik die kanteling kan ondersteunen.’

​

 

Barbara Passchier  is Pedagogisch medewerker bij SKDD Kinderopvang. ‘Ik ben eerst een tijdlang beleidsmedewerker geweest bij een particuliere kinderopvangorganisatie, maar daar kon ik niet zoveel toegepaste filosofie in kwijt. Ik ben daar na een jaar weggegaan, het kantoor- en beleidswerk paste niet zo goed bij mij. Nu organiseer ik veel activiteiten en werk ik thema’s uit bij een andere Kinderopvangorganisatie. Het is een grote locatie, die zo’n 70 kinderen per dag opvang biedt. Mijn werk is praktijkgericht, maar ik vind het belangrijk om mezelf te durven bevragen over wat ik aan het doen ben, en een filosofische basis helpt daarbij. Ik ben steeds op zoek naar wat van waarde is. Wanneer heeft opvang echt een meerwaarde? Maakt het uit wat voor een baan de ouders hebben? Kinderopvang wordt steeds meer georganiseerd en geregeld en daardoor heb je alleen maar minder tijd voor kinderen. Ik vind dat we in de kinderopvang soms even een pas op de plaats moeten zetten, of zelfs naar achter, om te zien wat werkelijk van waarde is, waar we prioriteiten moeten stellen en waar we energie in moeten steken.’

​

 

Marianne Scheeper is organisatiefilosoof en tijdelijk docent Nederlands en Burgerschap bij MBO Rijnland. Daarnaast is zij trainer en kinderfilosoof. ‘Al houd ik niet van die term’, aldus Scheeper. ‘Mensen vinden kinderfilosofie zo schattig klinken, maar het gaat in feite om een oefening in kritisch denken. Luisteren en vragen stellen. Als docent ga ik graag met leerlingen en studenten in gesprek. Ik probeer steeds te kijken naar de bedoeling, naar het ‘waarom?’ achter onze handelingen en dat probeer ik op school ook te doen. Studenten zijn vaak nog zoekend en raken soms ongemotiveerd of schieten in de weerstand. Een relatie opbouwen met hen is daarom belangrijk. Burgerschapslessen bieden de mogelijkheid om die relatie op te bouwen, daarnaast doe ik er zelf extra moeite voor. Ik heb bijvoorbeeld een faal-CV gemaakt en studenten er zelf ook een laten maken. Al je mislukkingen op een rijtje zetten is confronterend, maar zo leer je dat je zowel vanuit succes als vanuit falen naar je verleden kunt kijken. Dat het gewoon verschillende perspectieven zijn en dat dingen die niet gelukt zijn niet per se problematisch zijn. Toegepaste filosofie bracht mij perspectivistische lenigheid bij. Dat helpt mij de theorie te doorgronden en beter met groepen te werken. Door te laten zien dat je dingen ook anders kunt benaderen en een nieuw perspectief mogelijk leidt tot andere handelingen.’

​

 

Margreet Menkveld is fulltime mantelzorger voor haar partner met dementie. ‘In de schaarse momenten dat ik wat tijd voor mezelf heb, werk ik aan een boek over wat het betekent om mantelzorger te zijn. Het boek is in eerste instantie bedoeld voor zorgprofessionals die zich met de ondersteuning van mantelzorgers bezighouden. Die ondersteuning is vooral praktisch van aard en gericht op het overnemen van zorgtaken, maar vooral partners van mensen met dementie hebben ook te maken met verlies, verdriet en rouw. Het wordt moeilijk de regie over je eigen leven te houden, uitputting en schuldgevoelens liggen op de loer. Daar is vrijwel geen aandacht en begrip voor. Mijn kennis en vaardigheden die ik tijdens mij studie bij de HTF heb opgedaan helpen me om in het boek conceptuele en existentiële vragen aan de orde te stellen zoals: Wat is verdriet eigenlijk? Moet ik mezelf wegcijferen of mag ik een grens stellen? Hoe bepaal ik die grens? En hoe maak je duidelijk aan zorgprofessionals dat mantelzorgers niet alleen maar mantelzorgers zijn, maar ook gewoon mensen wiens leven op de kop is gezet?'

​

 

Tim Kooijman werkt als zelfstandige copywriter, tekstschrijver en communicatiespecialist. Hij werkte in communicatie voordat hij aan zijn studie begon, en nu heeft hij ook van tekstschrijven zijn werk gemaakt. ‘Ik gebruik filosofie wel in mijn werk, maar niet zo expliciet, het gaat eerder om de manier waarop ik naar teksten kijk en met het schrijven omga. Ik denk dat die andere manier, die ik van filosofie heb geleerd, mij een meerwaarde geeft - mijn opdrachtgevers merken het wel op. Het gaat daarbij om een combinatie van verschillende vaardigheden: Goed kunnen luisteren en vragen stellen; dat probeer ik althans te doen. Een boodschap kunnen verwoorden. Bewust zijn van wat woorden en teksten kunnen doen, weten dat ze ertoe doen en dat ze gevolgen kunnen hebben. Maar ook de sociale vaardigheden zijn belangrijk, je doet het tenslotte niet alleen! Die filosofische basiskennis neem ik duidelijk mee, het belang van gestructureerd redeneren en de wetenschap hoe waardevol het is als je dingen op andere manieren kunt zien.’

​

​

De profielen van meer afstudeerders volgen.

 

Heb jij een vraag aan de alumni? Of zou je eens in contact willen komen met een student? Neem dan gerust contact op via info@hogeschoolvoortoegepastefilosofie.nl

​

​

​