HOGESCHOOL VOOR TOEGEPASTE FILOSOFIE

Werken aan vrijheid

Een praktische cursus in de Mentaliteitenleer

 

Mensen zijn in staat na te denken over hun eigen denken. Met symbolen en concepten communiceren wij met elkaar en scheppen wij nieuwe werkelijkheden. In hoeverre maakt het vermogen onze omgeving aan onszelf aan te passen, ons werkelijk vrij?

 

Angst voor vrijheid

Psycholoog en filosoof Erich Fromm (1941) wijst op de angst die met vrijheid gepaard gaat. Hoe dit ons als mensen bepaalt, wordt onderzocht in de Mentaliteitenleer[1] van Pieter C. van de Griend (1998). Individualiteit is in deze leer een illusie: er is altijd sprake van relationele autonomie. Van de Griend beschrijft vier grondpatronen, waarbij de basisangst voor verlies van autonomie of verbondenheid centraal staat.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

 

Inhoud cursus

In deze cursus gaan we werken aan onze vrijheid. Aan de hand van de vier grondpatronen analyseren we onze eigen levensverhalen. Hiermee wordt de vraag persoonlijk: hoe ga ik om met angst voor vrijheid? En in hoeverre is dit typisch menselijk? Tijdens de cursus gaan we actief aan de slag met de vraag: ‘Hoe vrij ben ik?’

 

Leerdoelen

• kenvormen uit de Mentaliteitenleer benoemen en herkennen in ons dagelijks bestaan;

• opdoen van zelfkennis en praktische wijsheid door analyse van de eigen levensverhalen.

 

Werkvormen

• close reading van tekstfragmenten en zelfstudie;

• korte uitleg en instructie tijdens hoorcolleges;

• veel interactie tijdens werkcolleges.

​

Cursusinformatie

Voorkennis     : geen (het lezen van De angst voor vrijheid van Erich Fromm verdient 

                      aanbeveling)

Tijd               : 4 x 2,5 uur hoor-/werkcollege

Locatie          : Utrecht

Kosten           : € 325 

Data en tijd    : externe deelname in overleg (neem gerust contact op met N. Verweij).

Keuzeactiviteit : voor studenten van de HTF geldt dat zij het volgen van deze cursus als                                     Keuzeactiviteit kunnen opvoeren.                       

 

Aanbevolen literatuur

Fromm, E. (1941). De angst voor vrijheid. Utrecht: Uitgeverij Bijleveld.

Griend, P. C. van de (1998). De ecologische nis van de mens. Budel: Damon.

Griend, P. C. van de (1996). Omgaan met angst. Angstreductie in het kader van de

mentaliteitenleer. Baarn: Nelissen.

Moor, M. (2011). Tussen de regels. Utrecht: Samenwerkende uitgevers VOF.

​

Over de docent

Niske Verweij (1959) studeerde Sociale Pedagogiek aan de Universiteit van Amsterdam.

Zij heeft zich gespecialiseerd in de Mentaliteitenleer van prof. Dr. P.C. van der Griend. In dit kader heeft zij toegepast onderzoek gedaan en gepubliceerd in diverse vakbladen. Bij de Internationale School voor Wijsbegeerte in Leusden heeft zij in 2015 de beroepsopleiding tot Filosofisch Practicus afgerond. Zij is als docent/onderzoeker verbonden aan het Instituut voor Ecologische Pedagogiek van de Hogeschool Utrecht. Bij de HTF geeft Niske de modules Groepsdynamica en Algemene Pedagogiek binnen de afstudeerrichting Onderwijs.

​

​

 

​

​

​

​

​

​

 

 

 

 

 

 

​

[1] ‘Mentaliteit’ staat voor de subjectieve ervaring die mensen hebben van zichzelf in relatie tot anderen, met inbegrip van gedrag dat met die ervaring verband houdt. De mentaliteitenleer is tegelijkertijd van een hoog abstractieniveau en direct praktisch toepasbaar, met name als het gaat om zelfportretten en levensverhalen over de sociaal-emotionele relatie met anderen.

​

.